objektif idealizm ne demek?

Objektif İdealizm

Objektif idealizm, gerçekliğin temelinde bilinç veya akıl bulunduğunu savunan bir metafiziksel görüştür. Ancak, **öznel idealizm**den farklı olarak, bu bilinç veya akıl bireysel değil, evrensel ve nesneldir. Başka bir deyişle, gerçeklik, bireysel zihinlerden bağımsız olarak var olan bir zihin veya akıl tarafından şekillendirilmektedir.

Temel İlkeler:

• Gerçekliğin Zihinsel Doğası: Gerçeklik, maddesel veya fiziksel değil, zihinsel veya ideasal bir yapıya sahiptir.
• Evrensel Bilinç: Gerçekliği şekillendiren bilinç, bireysel zihinlerden bağımsız, evrensel ve nesnel bir bilinçtir. Bu bilinç, bazen "mutlak akıl," "Tanrı," veya "evrensel zihin" olarak da adlandırılır.
• İdeaların Önceliği: Maddi dünyanın, bu evrensel bilinç tarafından yaratılan veya yansıtılan ideaların bir tezahürü olduğuna inanılır. İdea, maddi dünyadan daha temel ve gerçektir.
• Bireysel Zihinlerin Rolü: Bireysel zihinler, bu evrensel bilincin birer parçası veya yansımasıdır. Bireysel düşünceler ve deneyimler, evrensel bilincin tezahürleridir.

Önemli Temsilciler:

• Platon: İdealar teorisi ile objektif idealizmin temellerini atmıştır. Platon'a göre, gerçeklik, duyularımızla algıladığımız maddi dünyadan ziyade, idealar dünyasında bulunmaktadır.
• G.W.F. Hegel: Objektif idealizmin en önemli temsilcilerinden biridir. Hegel'e göre, gerçeklik, "Geist" (ruh veya akıl) olarak adlandırdığı evrensel bir bilincin kendini tarihsel süreçte açığa vurmasıdır. Hegel'in diyalektik yöntemi, bu açığa vurma sürecini anlamak için kullanılır.
• Bernard Bosanquet: İngiliz idealist filozoflarından biridir.

Etkileri:

Objektif idealizm, felsefe, teoloji, siyaset ve sanat gibi birçok alanda etkili olmuştur. Özellikle, ahlak ve değerler felsefesi üzerinde önemli bir etkisi olmuştur. Objektif idealistler, ahlaki değerlerin, bireysel tercihlerden bağımsız, evrensel ve nesnel bir temeli olduğuna inanırlar.

Eleştiriler:

Objektif idealizme yöneltilen eleştiriler arasında, evrensel bilincin varlığını kanıtlamanın zorluğu ve bireysel özgürlüğü kısıtladığı iddiası bulunmaktadır. Ayrıca, materyalizm ve realizm gibi alternatif metafiziksel görüşler, objektif idealizmin zihinselci yaklaşımına karşı çıkmaktadırlar.